سخن مردم: حبیب قاسمی |روز بیستم مهرماه در تقویم به نام شاعر نامدار خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی رقم خورده و هر سال در این روز برنامه‌های مختلفی در آرامگاه وی و شهر شیراز برگزار می‌شود.

کوروش کمالی سروستانی، پژوهشگر، زبان‌شناس و نویسنده که روز بزرگداشت حافظ را به ثبت رسانده در خصوص چگونگی انتخاب این روز گفته است:
وقتی دیوان حافظ را ورق می‌زنیم صحبت از مهر، دوستی و محبت است. همچنین شأن حافظ در بین شاعران بسیار بالا است و نمره حافظ هم بیست است. بنابراین 20 مهر روز بزرگداشت حافظ نام‌گذاری شد. مهر به معانی مختلف در دیوان حافظ بکار رفته است که جای مطالعه دقیق دارد که ببینیم این مهر به چه معنایی و مفاهیمی بکار رفته است.
خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی متولد 727 قمری مساوی با قرن 14 میلادی و معروف شده به لقب لسان الغیب شاعر بزرگ ایرانی می باشد. اغلب شعرهای حافظ به شکل غزل می باشند که به غزلیات حافظ یا همان فال حافظ معروف شده است. نوع سخن و گرایش شعرهای حافظ به سمت خواجوی کرمانی می باشد. خواجوی کرمانی مهم ترین تاثیر را روی شاعرهای بعداز خود گذاشته است.
در قرن های 18و19 ، شعرهای وی را به زبان هایی غیر از فارسی مانند اروپایی ترجمه کرده اند و نام حافظ به مجالس ادبی غرب هم نفوذ کرده است. هرسال در بیستم مهرماه در شیراز و آرامگاه حافظ مراسم بزرگ داشت حافظ با پژوهشگرهای داخلی و خارجی برقرار میشود. در تقویم و سالنامه نیز، روز 20 مهر روز بزرگ داشت خواجه حافظ شیرازی می باشد.
اطلاعات زیادی از سابقه خانوادگی حافظ موجود نمی باشد و فقط میتوان گفت که پدر وی به نام بهاالدین محمد بوده و مادرش اهل کازرون بوده است. در شعرهای او اشاره های کوچکی از زندگی خودش شده است و بیشتر غزل های او شخصیت های افسانه ای که سروده است در ذهن مردم تداعی میکند. ولی باز هم با توجه به اشارات دیوان حافظ و منابع معتبر و قابل استناد حافظ در خانواده ای از جهت مالی متوسط متولد شده. در جوانی قرآن را حفظ کرده و برای همین به او حافظ گفته میشود.
درباره سال فوت حافظ اختلاف کمی بین تاریخ نویسان می باشد و بیشتر آنها نظرشان 792 قمری است. وی همانطور که متولد شیراز بوده ، در همان شیراز فوت کرده است.حافظ انسانی ادیب و عالم و آگاه از دانش های ادبی و اصول شرعی و با اطلاع از عرفان بوده است. استعداد خیلی خوب و فطری حافظ اجازه فکر کردن و تخیل طولانی مدت را به حافظ داده است. در بین شاعرانی که حافظ از آنها سخن گفته بعد از خواجو باید سلمان را نام برد که حافظ از او هم تاثیر گرفته است. علتش این است که سلمان هم مثل خواجو در زمان حافظ بوده استقبال حافظ شیرازی از دیگر شعرا مانند سعدی و مولوی و بقیه شاعرها هم کم نیست و دیوان حافظ با این تاثیرات بسیار مقبول و خوب شده است.